MÓJ CHRYSTUS POŁAMANY

List na Wielki Post 2021 Ks. Tomaža Mavriča CM,

Przewodniczącego Komitetu Wykonawczego Rodziny Wincentyńskiej

Rzym, 10 lutego 2021

Drodzy członkowie Rodziny Wincentyńskiej,
Niech łaska i pokój Jezusa
zawsze będą z nami!
Po dramatycznych wydarzeniach ubiegłe-
go roku, gdy cierpienia spowodowane wojna-
mi, katastrofami naturalnymi i głodem zosta-
ły spotęgowane pandemią COVID-19, wiara
wzywa nas do przeżywania nowego roku 2021
w nadziei, nawet w sytuacjach, które po ludzku
są beznadziejne.
Wraz z rozpoczęciem Wielkiego Postu
kontynuujemy refleksję nad fundamentami,
które uczyniły św. Wincentego a Paulo „mi-
stykiem Miłosierdzia”, a dokładniej nad jego
i naszą relacją z Chrystusem zniekształconym,
którą zaczęliśmy zgłębiać przy okazji ikony
„Zbawiciela ze Zwienigorodu”.
Jak napisałem w zeszłorocznym Liście na
Adwent, osoba Jezusa jest w centrum tożsamo-
ści Wincentego a Paulo jako „mistyka Miło-
sierdzia” oraz w centrum duchowości wincen-
tyńskiej i charyzmatu. Jezus jest racją naszego
bytu i osobą, której sposób myślenia, odczu-
wania, mówienia i działania staje się celem
naszego życia. Wincenty wiedział, jak ważna
jest zażyła relacja z Jezusem dla osobistego na-
wrócenia i owocnej posługi: „Ani filozofia, ani
teologia, ani rozprawy nie przemienią dusz!

Biuro Rodziny Wincentyńskiej

500 East Chelten Avenue, Philadelphia, PA 19144, USA
+1 (215) 715-3984 VFO@famvin.org famvin.org 1
 Musi się w to włączyć Jezus Chrystus i my z Nim. Konieczne jest, byśmy działali w Nim, a On
w nas, byśmy przemawiali jak On i w Jego duchu, podobnie jak On był w Ojcu i głosił naukę,
którą Ojciec Mu przekazał”1.
O ile ikona „Zbawiciela ze Zwienigorodu” zachęca nas do kontemplowania oblicza
Jezusa, to ta wielkopostna refleksja zaprasza do dialogu z Jezusem zniekształconym. Oko-
ło 30 lat temu, natrafiłem na książkę napisaną przez hiszpańskiego jezuitę, Ramóna Cué, zaty-
tułowaną Mój Chrystus połamany. Na jej okładce znajdował się połamany krucyfiks. Chrystus
był pozbawiony nogi, a także prawego ramienia i palców lewej ręki. Nie miał twarzy, a nawet
krzyża. Ten obraz przykuł moją uwagę, a jego historia wzbudziła we mnie pragnienie posia-
dania podobnej figury.
Mój Chrystus połamany opowiada historię księdza, który kochał dzieła sztuki. Pewnego
dnia, podczas wizyty w antykwariacie, wśród wielu pięknych obrazów, rzeźb i innych dzieł
zobaczył rzeźbę, która od razu przyciągnęła jego uwagę. Był to połamany krucyfiks. Mimo
uszkodzeń, to dzieło znanego artysty nadal miało swoją wartość rynkową.
Ksiądz był tak zaintrygowany owym dziełem, że postanowił je kupić i odrestaurować,
by przywrócić jego pierwotne piękno. Konserwator, do którego się zwrócił, zdał sobie spra-
wę, że naprawa rzeźby będzie wymagała wiele pracy i w związku z tym zażądał dużej sumy
pieniędzy. Ksiądz nie mógł zapłacić tak wysokiej ceny, więc postanowił zabrać Chrystusa po-
łamanego do siebie w takim stanie, w jakim Go zastał.
Po powrocie, gdy był już w swoim pokoju, patrząc na Chrystusa połamanego, zaczął czuć
się nieswojo, a nawet uniósł się gniewem. Podniesionym głosem zapytał: „Kto się odważył
podnieść rękę na Ciebie? Kto tak brutalnie oderwał Cię od krzyża? Kto mógł tak okrutnie
oszpecić Twoją twarz?”
Nagle odezwał się jakiś stanowczy głos: „Zamilknij! Zadajesz zbyt dużo pytań”.
Ten przenikliwy głos zestawiony z okaleczonym ciałem wcale nie uspokajał księdza. Był
oszołomiony. Chciał pocieszyć Chrystusa, mówiąc drżącym głosem: „Panie, mam pomysł, któ-
ry Ci się spodoba. Znajdę sposób, by przywrócić Tobie dawny wygląd. Nie chcę, nie mogę na
Ciebie patrzeć tak okaleczonego. Zobaczysz, będziesz piękny. Wiesz, że zasługujesz na wszyst-
ko. Będziesz miał nową nogę, nowe ramię, nowe palce, nowy krzyż, a przede wszystkim będziesz
miał nową twarz”.
Ponownie rozległ się głos Chrystusa, który przemówił z mocą: „Sprawiasz mi zawód. Za
dużo mówisz. Nie odnawiaj Mnie. Zabraniam ci!”
Zaskoczony Jego energicznymi i stanowczymi słowami, ksiądz odparł: „Czy nie rozu-
miesz, Panie, że będzie dla mnie ustawicznym cierpieniem – za każdym razem, gdy na Ciebie
spojrzę – widzieć Cię połamanego i okaleczonego? Czy nie rozumiesz, że sprawiasz mi ból?”
Pan odpowiedział: „Właśnie o to Mi chodzi. Nie odnawiaj Mnie. Zobaczymy, czy patrząc
na Mnie właśnie takiego, przypomnisz sobie o Moich cierpiących braciach i siostrach i czy
będą sprawiać ci ból. Zobaczymy, czy tak Połamany i Okaleczony będę ci służył jako znak
cierpienia innych, znak, który wykrzyczy boleść Mojej drugiej Męki w Moich braciach i sio-
strach. Pozostaw Mnie połamanym. Całuj Mnie połamanego!”

1 SVP XI, 394; Konferencja 153 – Wskazania dla Ks. Antoniego Duranda.
Biuro Rodziny Wincentyńskiej
500 East Chelten Avenue, Philadelphia, PA 19144, USA
2 +1 (215) 715-3984 VFO@famvin.org famvin.org
 Ksiądz powiedział: „Mam Chrystusa bez krzyża. Niektóre osoby mogą mieć krzyż bez
Chrystusa. Tymczasem On nie może odpocząć, bo brakuje Mu krzyża, a osobisty krzyż może
być tylko niesiony z Chrystusem. Zaczęliśmy więc szukać drewnianego krzyża dla Chrystusa
połamanego, na którym mógłby odpocząć. Ale znaleźliśmy nasz krzyż. Połączcie je razem, a
Chrystus połamany będzie kompletny. Chrystus połamany odpoczywa na naszym krzyżu. –
Będziemy razem nieśli ten krzyż”
Czując się ciągle nieswojo, ksiądz kontynuował swój intensywny dialog z Chrystusem:
„Chciałbym odrestaurować Twoją brakującą rękę”. Pan odpowiedział: „Nie chcę ramienia
z drewna. Chcę prawdziwej ręki z ciała i kości. Chcę, abyś stał się ręką, której Mi brakuje.
Właśnie ty!”
„Panie – wykrzyknął ksiądz – masz tylko jedną nogę! Nie możesz nawet sam chodzić.
Potrzebujesz pomocy”. Chrystus odpowiedział: „Trzeba, żebym pracował, tak jak to czyniłem
w Nazarecie”. Ksiądz odrzekł: „Jeśli chcesz, jestem gotów pomóc Ci znaleźć pracę. Jednak
ostrzegam: w Twoim obecnym stanie, nigdy nie znajdziesz pracy, chyba że przedstawisz się
jako sam Chrystus”.
Pan zabronił księdzu przedstawiania Go jako Chrystusa. Razem wchodzili do wielu skle-
pów i zakładów, ale nikt nie zaproponował Mu zatrudnienia. Pan zawołał z głębokim wes-
tchnieniem: „Jak ludzie mogą mówić, że kochają Chrystusa i tym samym sercem gardzić oso-
bami poszukującymi uczciwej pracy? Ja jestem nimi, a oni są Mną”.
Ksiądz poskarżył się: „Jak trudno mi kochać Chrystusa bez twarzy!” Poświęcił wiele go-
dzin na poszukiwanie pięknej twarzy, odpowiedniej dla Chrystusa połamanego, by ukoić swój
wewnętrzny niepokój, ale Chrystus jeszcze raz powiedział donośnym głosem: „Chcę pozostać
taki, jaki jestem, połamany i bez twarzy. Dlaczego chcesz Mnie odrestaurować, dla siebie albo
dla innych? Czy widząc Mnie w takim stanie, czujesz się nieswojo?” Następnie dodał łagod-
niej: „Proszę, przyjmij Mnie takim, jakim jestem. Przyjmij Mnie połamanym, przyjmij Mnie
bez twarzy”.
Chrystus mówił dalej: „Czy masz zdjęcie kogoś, kogo nie kochasz, twojego wroga? Połóż
twarz tej osoby na Mojej twarzy, połóż twarze wszystkich osób najbardziej opuszczonych, od-
rzuconych, ubogich na Mojej twarzy. Rozumiesz? Oddałem życie za nich wszystkich. Na Mojej
twarzy znajdują się wszystkie ich twarze. Rozumiesz?”
Po długich rozmowach z Chrystusem, w końcu ksiądz zrozumiał Jego przesłanie
i łagodnym, pełnym tęsknoty głosem rzekł: „Chryste, chciałbym przyjąć Twoje zaproszenie,
ale proszę, pomóż mi! Pomóż mi!”
Po wielu latach poszukiwań mojego własnego wizerunku Chrystusa połamanego, nadszedł
wreszcie ten dzień. Przechodząc obok pewnego budynku, spojrzałem na prawo i zobaczyłem
Go: Chrystusa połamanego. Nie wiem, jak ta rzeźba się tam znalazła. Często tamtędy przecho-
dziłem, ale nigdy później nie widziałem, by pozostawiono tam do wzięcia jakiś inny zabytkowy
lub zniszczony przedmiot.
Pamiętam moje wzruszenie i niecierpliwość, gdy zastanawiałem się, czy będę mógł wziąć
tę rzeźbę. Po zapytaniu i otrzymaniu pozwolenia, szybko wyszedłem i zabrałem połamanego
Chrystusa do domu. Gdy byłem już w pokoju z „moim Chrystusem połamanym”, zacząłem
płakać. Od tamtego dnia, już nigdy się z Nim nie rozstałem.
Dlaczego chciałem mieć Chrystusa połamanego? Oczywiście – podobnie jak ksiądz
z opowiadania – wolałbym pięknego, kompletnego Chrystusa na pięknym krzyżu, którego moż-

Biuro Rodziny Wincentyńskiej

500 East Chelten Avenue, Philadelphia, PA 19144, USA
+1 (215) 715-3984 VFO@famvin.org famvin.org 3
 na by było zawiesić na ścianie i otaczać czcią. Skąd zatem to pragnienie znalezienia Chrystusa
połamanego? Z pewnością nie ze mnie. Ono pochodzi od Chrystusa – to jedyna odpowiedź,
jaką mogę znaleźć.
Chrystus połamany staje się na naszych oczach wyraźnym znakiem, który nie przestaje
zakłócać naszego spokoju i wzywać do nawrócenia. Zaprasza do nieustannego dialogu z Nim
tu i teraz: w naszym świecie i w codziennych relacjach. Ten połamany Chrystus pomaga nam
stawać przed Nim z naszą ludzką rzeczywistością, jak również z rzeczywistością każdego czło-
wieka.
Chrystus jest zawsze gotowy, by słuchać i podpowiadać. Ciągle stawia przed nami wy-
zwanie – ale czyni to ze słodyczą i nieskończonym miłosierdziem – abyśmy odpowiedzieli na
pytania typu: Jak myślisz, dlaczego ludzie Mnie tak bardzo oszpecili? Czy Chrystus po-łamany
sprawia, że czujesz się nieswojo? Czy osoby „połamane” sprawiają, że czujesz się nieswojo?
Co mogłoby doprowadzić do zmiany postawy wobec tych, których uważa się za „oszpeco-
nych”? A gdzie ty się znajdujesz w stosunku do tej rzeczywistości?
Stały dialog z Jezusem był dla św. Wincentego źródłem odpowiedzi i rad:
„O Boże! Jakże pięknie jest patrzeć na Ubogich, gdy patrzymy na nich w Bogu i z sza-
cunkiem, jakim darzył ich Jezus Chrystus! Ale jeśli patrzymy na nich według odczuć ciała
i według ducha świata, to wydadzą się nam godni pogardy”2.
„(…) Jezus Chrystus umarł za nas. Czyż nie jest to wystarczający argument? Jezus uszano-
wał nas do tego stopnia, że zgodził się oddać za nas życie. Wygląda na to, że byliśmy dla Niego
cenniejsi niż Jego najdroższa krew, którą przelał dla naszego zbawienia. Dał nam do zrozumie-
nia, że nawet Jego własna krew nie jest Mu tak cenna, jak wszyscy wybrani (…)”3
Mój własny Chrystus połamany – czy to przed moimi oczami, czy w moich myślach – za-
prasza mnie do prawdziwego dialogu. Niech ten okres Wielkiego Postu pomoże nam pogłębić
czy też po prostu nawiązać rozmowę z Chrystusem połamanym, która z pewnością nie pozo-
stawi nas obojętnymi.

Wasz Brat w św. Wincentym,

Tomaž Mavrič, CM

2 SVP XI, 56; Konferencja 19 – O duchu wiary.

3 SVP X, 450; Konferencja 96 – O serdeczności, szacunku i przyjaźniach partykularnych.
Biuro Rodziny Wincentyńskiej
500 East Chelten Avenue, Philadelphia, PA 19144, USA
4 +1 (215) 715-3984 VFO@famvin.org famvin.org